
O Badalonie mawiajÄ…, że jest przedmieÅ›ciem Barcelony. To spore przedmieÅ›cie, prawie ćwierćmilionowe. SpÄ™dziliÅ›my tam jednÄ… noc na miejskim parkingu. Nie byÅ‚o najciszej i w dodatku jakiÅ› komar wprowadziÅ‚ siÄ™ do nas na nockÄ™. ZadziwiajÄ…ce, że wÅ‚aÅ›ciwie przez całą ponad dwumiesiÄ™cznÄ… podróż niewiele mieliÅ›my do czynienia z uciążliwymi owadami. Tylko ten komar w Badalonie i muchy z Parku Samà w Cambrils (też z okolic Barcelony), które wiedzione nagÅ‚ym impulsem bÄ…dź żądzÄ… podróży, opuÅ›ciÅ‚y stadko osÅ‚ów i wprowadziÅ‚y siÄ™ do naszego wehikuÅ‚u. NieÅ‚atwo potem byÅ‚o ich siÄ™ pozbyć. Najbardziej zatwardziaÅ‚e, chowajÄ…ce siÄ™ w zakamarkach samochodu, dotarÅ‚y z nami prawie do Portugalii.
Rano wyruszyliÅ›my na poszukiwanie pomnika maÅ‚piszona, bÄ™dÄ…cego od z górÄ… 150 lat „twarzÄ…” miejscowej fabryki anyżówki. ZnaleźliÅ›my go na nadmorskim deptaku, pomiÄ™dzy owÄ… fabrykÄ… o nazwie Anis del Mono a bardzo oryginalnym badaloÅ„skim molem, noszÄ…cym kataloÅ„skÄ… nazwÄ™ Pont del Petroli (Most Naftowy). Dzisiejsze molo powstaÅ‚o w 1879 r. jako pomost sÅ‚użący rozÅ‚adunkowi produktów naftowych z tankowców. Od 2009 r., po przebudowie, staÅ‚o siÄ™ atrakcjÄ… turystycznÄ…. SiÄ™ga 250 m w morze i ma 4,5 m wysokoÅ›ci. My niestety, nie skorzystaliÅ›my ze spaceru po nim, bo tak wczesnym rankiem byÅ‚o jeszcze zamkniÄ™te.
UÅ›miechniÄ™ty maÅ‚piszon z pomnika ma twarz Darwina. Wpatruje siÄ™ w trzymanÄ… w wyciÄ…gniÄ™tej rÄ™ce butelkÄ™ anyżówki z wÅ‚asnym portretem na etykiecie. Za plecami ma mury fabryki, na których również jest piÄ™knie odmalowany, ale na tych naÅ›ciennych emblematach trzyma w dÅ‚oni zwój z napisem „Es el mejor. La ciencia lo dijo y yo no miento” („Jest najlepszy. Nauka to stwierdziÅ‚a, a ja nie kÅ‚amiÄ™”).
Fabryka produkujÄ…ca zÅ‚ocisty trunek zostaÅ‚a zaÅ‚ożona w Badalonie w 1870 r. przez braci Vicença i José Bosch y Grau. Ich nazwiska do dziÅ› figurujÄ… na etykiecie, podobnie jak celowy błąd w sÅ‚owie „destilación”, które wystÄ™puje tam z podwójnym „l” (destillación).
RzemieÅ›lniczy sposób produkcji nie zmieniÅ‚ siÄ™ od 150 lat. Modernistyczny budynek kryje w sobie pomieszczenia do destylacji z oÅ›mioma miedzianymi dziewiÄ™tnastowiecznymi alembikami (alembik=destylator) w stylu secesyjnym, gabinet dyrektora wypeÅ‚niony jest meblami z epoki, zabytkowy wystrój posiada również archiwum. WokóÅ‚ unosi siÄ™ sÅ‚odkawy zapach anyżówki, a fabrykÄ™ można zwiedzać w każdÄ… trzeciÄ… niedzielÄ™ miesiÄ…ca (oprócz lipca i sierpnia).
Alkohol o nazwie Anis del Mono (maÅ‚pia anyżówka) jest jednÄ… z najsÅ‚ynniejszych hiszpaÅ„skich anyżówek. Dlaczego „maÅ‚pia”? Ponieważ na poczÄ…tku swojej dziaÅ‚alnoÅ›ci Vincenç Bosch otrzymaÅ‚ w prezencie (podobno biznesowym) małą maÅ‚pkÄ™, która podbiÅ‚a jego serce. SwojÄ… historiÄ™ ma również charakterystyczna butelka z diamentowym szlifem. InspiracjÄ… do jej powstania byÅ‚… flakon francuskich perfum, kupiony dla żony w Paryżu. LokalnÄ… ciekawostkÄ… natomiast jest używanie jej jako instrumentu muzycznego, ponieważ wÅ›ród bożonarodzeniowych tradycji regionu znajduje siÄ™… drapanie butelki Anis del Mono.
Vicenç Bosch byÅ‚ także propagatorem sztuki. W 1897 r. zorganizowaÅ‚ pierwszy w Hiszpanii konkurs na plakat reklamowy. WygraÅ‚ go Ramón Casas. Charakterystyczny ksztaÅ‚t butelki inspirowaÅ‚ wielu kubistów. Jego urokowi poddali siÄ™ m.in. Juan Gris, Pablo Picasso, Diego Rivera. Na poczÄ…tku XX w. tak czÄ™sto stanowiÅ‚a motyw malarski, że amerykaÅ„ska pisarka Gertrude Stein podsumowaÅ‚a ten fakt stwierdzeniem, iż kubizm powstaÅ‚ dziÄ™ki artystom patrzÄ…cym na rzeczywistość poprzez pryzmatyczne formy wyrzeźbione w butelce Anís del Mono. W czasach bardziej nam wspóÅ‚czesnych hiszpaÅ„ska anyżówka trafiÅ‚a do filmów (np. „Ojciec chrzestny” Francisa Forda Coppoli czy „Donnie Brasco” Mike’a Newella z Alem Pacino i Johnny Deepem w rolach gÅ‚ównych).
Badalona jest Å›wietnie skomunikowana z BarcelonÄ…, dojeżdża tu nawet metro (fioletowa linia L2). Stacja metra oddalona jest od nadmorskiej promenady o kwadrans marszu, ale już tory kolejowe biegnÄ… przy samym niemal morzu (pociÄ…gi jeżdżą co póÅ‚ godziny). Tutejsze plaże nie sÄ… tak zatÅ‚oczone, jak w stolicy Katalonii.
Na nadmorskim deptaku Calle del Mar, popularnie zwanym Rambla de Badalona, obserwowaliÅ›my awanturujÄ…ce siÄ™ zielone papugi. WyglÄ…daÅ‚o to caÅ‚kiem jak małżeÅ„ska kÅ‚ótnia przy budowaniu gniazda. On miaÅ‚ wÅ‚asnÄ… wizjÄ™, ona chciaÅ‚a inaczej. Ilekroć próbowaÅ‚ umieÅ›cić patyki wedÅ‚ug wÅ‚asnego zamysÅ‚u, ona wyrażaÅ‚a niezadowolenie, wrzeszczÄ…c, ile siÅ‚ w dziobie. Zabawne byÅ‚y.
Maria Gonta
foto Gontowiec Podróżny
Kliknij w wybrane zdjęcie aby powiększyć
Coraz bliżej święta
Otwarcie hali sportowo-widowiskowej Arena GORZÓW jest gÅ‚ównym elementem tegorocznej kampanii „Gorzów blisko Å›wiÄ…t”. Dwudniowa impreza zaplanowana jest w dniach 9-10 ...
<czytaj dalej>ChcÄ… nowego porozumienia paradyskiego
Prezydent Gorzowa Jacek Wójcicki, wspólnie z prezydentami Zielonej Góry Januszem Kubickim i Nowej Soli Jackiem Milewskim, jest inicjatorem i wspóÅ‚organizatorem ...
<czytaj dalej>Uzasadnienie inicjatywy obywatelskiej
Publikujemy UZASADNIENIE INICJATYWY OBYWATELSKIEJ na rzecz skrócenia urzÄ™dowej nazwy miasta Gorzów Wielkopolski i przywrócenia jej historycznego polskiego brzmienia – GORZÓW.
WSTĘP
tylko ...
<czytaj dalej>Petycja
Szanowny Panie Prezydencie,
powstała petycja dotycząca likwidacji podziemnego przejścia dla pieszych przez ulicę Piłsudskiego. Ja chciałabym się przyłączyć do tej inicjatywy, ...
<czytaj dalej>