
Wczoraj rano pożegnaÅ‚am BaÅ‚tyk… na jakiÅ› czas. Przed odjazdem do domu poszÅ‚am zÅ‚ożyć mu uszanowanie, tym razem z aparatem w dÅ‚oni, bo czasu na wÄ™drówkÄ™ z kijami już nie byÅ‚o. DziÄ™ki temu mogÅ‚am z oddali zÅ‚apać w kadr plażowe ptaszory. Zawsze lubiÅ‚am im siÄ™ przyglÄ…dać, jednak nigdy wczeÅ›niej nie zwracaÅ‚am uwagi na tzw. dymorfizm wiekowy mew srebrzystych.
Zgodnie z „EncyklopediÄ… biologicznÄ…” dymorfizmem nazywamy „wystÄ™powanie w obrÄ™bie jednego gatunku zwierzÄ…t lub roÅ›lin dwóch różnych form, odmiennych pod wzglÄ™dem wyglÄ…du, budowy i fizjologii”. WedÅ‚ug tego samego źródÅ‚a wyróżniamy:
- dymorfizm ekologiczny, kiedy dwie populacje tego samego gatunku różniÄ… siÄ™ od siebie ze wzglÄ™du na Å›rodowiska, w których żyjÄ…,
- dymorfizm funkcjonalny, gdy osobniki różniÄ… siÄ™ miÄ™dzy sobÄ… wyglÄ…dem ze wzglÄ™du na peÅ‚nione funkcje (najlepiej widać to u mrówek: bezpÅ‚ciowe nieuskrzydlone robotnice majÄ… budować gniazda, zdobywać pokarm, opiekować siÄ™ potomstwem i bronić mrowiska, a sÅ‚użące do rozmnażania samce i królowe dodatkowo różniÄ… siÄ™ miÄ™dzy sobÄ… wielkoÅ›ciÄ…, co jest już dymorfizmem pÅ‚ciowym),
- dymorfizm nastÄ™pczy wystÄ™puje m.in. u owadów i polega na zastÄ™powaniu jednej postaci drugÄ…, różnÄ… w budowie, trybie życia i sposobie rozmnażania siÄ™,
- dymorfizm płciowy (tego chyba wyjaśniać nie trzeba),
- dymorfizm sezonowy, czyli zdolnoÅ›ci zmiany ubarwienia w zależnoÅ›ci od pór roku i zmiennoÅ›ci Å›rodowiska (np. zajÄ…c, Å‚asica, gronostaj zimÄ… zmieniajÄ… kolor futra na biaÅ‚e, a sarna z rudawego na szarobrÄ…zowe).
Ilekroć wczeÅ›niej przyglÄ…daÅ‚am siÄ™ przesiadujÄ…cym na falochronach mewom, byÅ‚am pewna, że te wiÄ™ksze biaÅ‚o-szare i podobne do nich wielkoÅ›ciowo tylko z brÄ…zowo-brunatnym upierzeniem, to co najmniej dwa różne gatunki. Dopiero w tym roku zwróciÅ‚o mojÄ… uwagÄ™ „żebracze” nastawienie tych brÄ…zowych w stosunku do biaÅ‚ych (lepiej późno niż wcale, prawda?). Kilka razy wpadÅ‚ mi w oko osobnik (chociaż pewnie to nie byÅ‚ jeden i ten sam), który – ilekroć na przybrzeżnym piasku lÄ…dowaÅ‚a biaÅ‚o-szara mewa – natychmiast do niej podlatywaÅ‚, garbiÅ‚ siÄ™ i zaczynaÅ‚ żaÅ‚oÅ›nie pÅ‚akać (to naprawdÄ™ brzmiaÅ‚o jak pÅ‚acz). Kiedy lament nie skutkowaÅ‚, zaczynaÅ‚ uderzać dziobem w jej dziób, a kiedy biaÅ‚o-szara odlatywaÅ‚a kilka kroków w bok, on natychmiast do niej podbiegaÅ‚ i zaczynaÅ‚ od nowa swoje przedstawienie. W koÅ„cu ona odlatywaÅ‚a gdzieÅ› dalej, on z pÅ‚aczem leciaÅ‚ na falochron, pÅ‚oszÄ…c jednoczeÅ›nie siedzÄ…ce tam inne mewy. Chyba wolaÅ‚y na wszelki wypadek zmienić miejsce odpoczynku.
Zabiegi i podchody brÄ…zowego skojarzyÅ‚y mi siÄ™ z zachowaniem pisklÄ…t w stosunku do ich rodziców. No ale ten brÄ…zowy wyglÄ…daÅ‚ jak zupeÅ‚nie inny gatunek i w dodatku sprawiaÅ‚ wrażenie dorosÅ‚ego osobnika. W koÅ„cu zobaczyÅ‚am, jak dwa brÄ…zowe sprowokowaÅ‚y jednÄ… biaÅ‚o-szarÄ… do wyplucia im pokarmu. Teraz byÅ‚am już w domu, dotarÅ‚o do mnie, że garbiÄ… siÄ™ specjalnie, żeby wyglÄ…dać na mÅ‚odsze… resztÄ™ doczytaÅ‚am.
Otóż z mewami, a zwÅ‚aszcza z obserwowanÄ… przez mnie mewÄ… srebrzystÄ… sprawa ma siÄ™ tak, że zanim osiÄ…gnie ostatecznÄ… biaÅ‚o-szarÄ… dorosłą szatÄ™, przez cztery kolejne lata odmienia jÄ… przez wszystkie odcienie brÄ…zów i buroÅ›ci, podczas gdy wielkoÅ›ciÄ… dorównuje już rodzicom. PrzebywajÄ…ce obok siebie osobniki wszystkich roczników potrafiÄ… nieźle namieszać w gÅ‚owach obserwatorów ich poczynaÅ„. A znawcy tematu twierdzÄ…, że mewa srebrzysta może przybrać i 10 szat, wliczajÄ…c w to upierzenie godowe samca i samicy, różniÄ…ce siÄ™ od siebie tylko nieznacznie.
Maria Gonta
Kliknij w wybrane zdjęcie aby powiększyć
Coraz bliżej święta
Otwarcie hali sportowo-widowiskowej Arena GORZÓW jest gÅ‚ównym elementem tegorocznej kampanii „Gorzów blisko Å›wiÄ…t”. Dwudniowa impreza zaplanowana jest w dniach 9-10 ...
<czytaj dalej>ChcÄ… nowego porozumienia paradyskiego
Prezydent Gorzowa Jacek Wójcicki, wspólnie z prezydentami Zielonej Góry Januszem Kubickim i Nowej Soli Jackiem Milewskim, jest inicjatorem i wspóÅ‚organizatorem ...
<czytaj dalej>Uzasadnienie inicjatywy obywatelskiej
Publikujemy UZASADNIENIE INICJATYWY OBYWATELSKIEJ na rzecz skrócenia urzÄ™dowej nazwy miasta Gorzów Wielkopolski i przywrócenia jej historycznego polskiego brzmienia – GORZÓW.
WSTĘP
tylko ...
<czytaj dalej>Petycja
Szanowny Panie Prezydencie,
powstała petycja dotycząca likwidacji podziemnego przejścia dla pieszych przez ulicę Piłsudskiego. Ja chciałabym się przyłączyć do tej inicjatywy, ...
<czytaj dalej>