Gontowiec Podróżny BLOG

3 czerwca to dzieÅ„, w którym Å›wiÄ™tujÄ… rowerzyÅ›ci. Ja niestety, należę do tych nieszczęśników, którzy za mÅ‚odu nie nauczyli siÄ™ korzystać z jednoÅ›ladów. TrochÄ™ próbowaÅ‚am w okolicach trzydziestki i nawet mi wychodziÅ‚o (krótkie odcinki w linii prostej z hamowaniem na pÅ‚ocie), kiedy jednak usÅ‚yszaÅ‚am od Bodkowego siostrzeÅ„ca prorocze sÅ‚owa: „Ciocia, jak siÄ™ nie przewrócisz, to siÄ™ nie nauczysz”, odechciaÅ‚o mi siÄ™ próbować dalej. Potem nadszedÅ‚ czas nowych kolan i obawa, że po takiej wywrotce trzeba je bÄ™dzie ponownie wymieniać, wiÄ™c tkwiÄ™ w tej swojej nieumiejÄ™tnoÅ›ci użytkowania roweru, z zazdroÅ›ciÄ… przyglÄ…dajÄ…c siÄ™ tym, którzy na nim jeżdżą. Nisko siÄ™ im wszystkim kÅ‚aniam (dziÅ› DzieÅ„ Savoir Vivre’u) i zapraszam chÄ™tnych (nie tylko rowerzystów) na wycieczkÄ™, tym razem nie poÅ‚udniowoeuropejskÄ…, ale w mniej uczÄ™szczane podpoznaÅ„skie okolice. Jest tam kilka ciekawych miejscowoÅ›ci, które można poÅ‚Ä…czyć w szlak o nazwie Humerszczyzna lub Humerkowszczyzna (od nazwiska zmarÅ‚ego 20 lat temu Zygmunta Humerczyka, niegdysiejszego proboszcza parafii Ceradz KoÅ›cielny), a do oglÄ…dania sÄ… osobliwe obiekty sztuki recyklingu w wersji ludowej – dzieÅ‚o jego spoÅ‚ecznej aktywnoÅ›ci i artystycznych pomysÅ‚ów.

Ksiądz tworzył kompozycje przestrzenne o tematyce ludowej, religijnej, społecznej, historyczno-patriotycznej i abstrakcyjno-filozoficznej. Wykorzystywał gotowe elementy urządzeń rolniczych, kamienie polne, większe głazy, stare sprzęty domowe i narzędzia rolnicze, kany na mleko, pnie o ciekawych kształtach, słowem wszystko, co dało się podporządkować jego artystycznej wizji. Nie mam pojęcia, czy osobiście parał się rzeźbą w drewnie oraz metalo- i kamienioplastyką, czy był tylko pomysłodawcą tych dzieł, zlecając ich wykonanie parafianom, ale podobno czerpał inspiracje z dzieł Hasiora. Na pewno natomiast był niestrudzonym zbieraczem muzealnych staroci, gromadząc ich olbrzymie ilości. Jego dzieła można oglądać w Ceradzu Kościelnym, Ceradzu Dolnym, Grzebienisku i Gaju Wielkim.

Na gÅ‚ównym skrzyżowaniu w Ceradzu KoÅ›cielnym zobaczycie intrygujÄ…cÄ… rzeźbÄ™ mężczyzny wykonanÄ… z najróżniejszych metalowych przedmiotów użytkowych (zwróćcie uwagÄ™ na poÅ›ladki, piÄ™knie wyprofilowane ze starej Å‚opaty). Wrażenie robi pÅ‚ot otaczajÄ…cy plebaniÄ™ z wkomponowanymi weÅ„ najróżniejszymi narzÄ™dziami rolniczymi i warsztatowymi (na zdjÄ™ciu jego fragment). SÄ… też pomniki upamiÄ™tniajÄ…ce 100-lecie miejscowego KóÅ‚ka Rolniczego i 50-lecia KoÅ‚a WÅ‚oÅ›cianek, kompozycja przedstawiajÄ…ca powstanie wsi na tle historii kraju, jest kamienny oÅ‚tarz z kulÄ… ziemskÄ… z metalowych prÄ™tów i nieco innych ciekawostek, których warto poszukać samemu.


BÄ™dÄ…c we wsi, absolutnie nie można pominąć tamtejszego zespoÅ‚u sakralnego Å›w. StanisÅ‚awa Biskupa i MÄ™czennika, w którego skÅ‚ad wchodzÄ…: gotycki koÅ›cióÅ‚ z I poÅ‚. XVI w., kaplica grobowa rodziny Engeströmów (poÅ‚. XIX w.) i drewniana dzwonnica cmentarna (1958 r.). Z historiÄ… rodziny Engeströmów warto zapoznać siÄ™ już w Jankowicach, które rozÅ‚ożyÅ‚y siÄ™ jeszcze bliżej Poznania. Znajduje siÄ™ tam piÄ™knie odnowiony paÅ‚ac „wiekopolskiego Szweda”, najstarszy na tym terenie przykÅ‚ad architektury klasycyzmu romantycznego, wybudowany na polecenie Larsa EngestrÓ§ma w XVIII w. i przebudowany na poczÄ…tku XX w. dla Stefana Kwileckiego.

Kim byÅ‚ ów Lars o tajemniczo brzmiÄ…cym nazwisku? W „Opisaniu Historyczno-Statystycznym Wielkiego KsiÄ™stwa PoznaÅ„skiego” Jana Nepomucena Bobrowicza z 1846 r. czytamy: „Wawrzeniec Hrabia Engeström. Czcigodny ten Szwed byÅ‚ posÅ‚em przy rzÄ…dzie polskim w 1788 i wpÅ‚ywem swoim wspieraÅ‚ zamiar odrodzenia Polski. Sejm czteroletni nadaÅ‚ mu indygenat, Hrabia Engeström zostaÅ‚ później ministrem spraw zagranicznych swego kraju, a na koniec przeniósÅ‚ siÄ™ do Jankowic (które wniosÅ‚a mu w posagu Rozalia ChÅ‚apowska) i tamże w 1825 życia dokonaÅ‚. ZostawiÅ‚ po sobie pamiÄ™tniki drukiem jeszcze nieogÅ‚oszone. W Jankowicach jest paÅ‚ac wytwornie urzÄ…dzony przez HrabinÄ™ Engeström wdowÄ™.”

Para miaÅ‚a troje dzieci: EufemiÄ™, która nie wyszÅ‚a za mąż i byÅ‚a damÄ… dworu królowej Zofii Albertiny w Sztokholmie; DoroteÄ™, która wyszÅ‚a za barona Gustava Sternelda, późniejszego ministra spraw zagranicznych Szwecji; oraz jedynego syna Gustava StanisÅ‚awa (pierworodny, urodzony w Warszawie), który nie przyniósÅ‚ rodzinie chluby, za co zostaÅ‚ zmuszony do zrzeczenia siÄ™ wszelkich praw do tytuÅ‚ów i majÄ…tków. Natomiast wychowany przez babkÄ™ syn Gustava StanisÅ‚awa – Lars StanisÅ‚aw Bonawentura von Engeström znany jako Wawrzyniec Engeström (1829-1910) jest do dziÅ› wspominany nie tylko w Wielkopolsce. Wystarczy powiedzieć, że oprócz udziaÅ‚u w antyaustriackim powstaniu i WioÅ›nie Ludów (za co skazano go na roczny pobyt w Twierdzy KostrzyÅ„skiej) i udziaÅ‚u w Powstaniu Styczniowym (wówczas ponownie zostaÅ‚ uwiÄ™ziony), wsÅ‚awiÅ‚ siÄ™ dziaÅ‚alnoÅ›ciÄ… spoÅ‚ecznÄ… (m.in. wspieraÅ‚ finansowo Muzeum Polskie w Rapperswilu). ByÅ‚ pisarzem, poetÄ…, tÅ‚umaczem literatury skandynawskiej. Przez 25 lat peÅ‚niÅ‚ funkcjÄ™ sekretarza PoznaÅ„skiego Towarzystwa PrzyjacióÅ‚ Nauk, byÅ‚ jednym z zaÅ‚ożycieli Towarzystwa PrzyjacióÅ‚ Sztuk PiÄ™knych, zaÅ‚ożycielem Towarzystwa Kolonii Letnich w Kobylnicy, dÅ‚ugoletnim przyjacielem Józefa Ignacego Kraszewskiego, filantropem i wreszcie pomysÅ‚odawcÄ… akcji „szklanka mleka”.

Tekst i foto Maria Gonta

Dodaj komentarz:

Milion dla filharmonii

W Å›rodÄ™ 6 grudnia 2023 r. marszaÅ‚ek Marcin JabÅ‚oÅ„ski spotkaÅ‚ siÄ™ z dyrektor Filharmonii Gorzowskiej JoannÄ… Pisarewicz. W projekt budżetu SamorzÄ…du ... <czytaj dalej>

Oprogramowanie Lubuskie trzeba zaktualizować

- Oprogramowanie Lubuskie trzeba zaktualizować - powiedziaÅ‚ podczas spotkania lubuskich samorzÄ…dowców w Paradyżu - GoÅ›cikowie prezydent Gorzowa Jacek Wójcicki. 7 grudnia ... <czytaj dalej>

Coraz bliżej święta

Otwarcie hali sportowo-widowiskowej Arena GORZÓW jest gÅ‚ównym elementem tegorocznej kampanii „Gorzów blisko Å›wiÄ…t”. Dwudniowa impreza zaplanowana jest w dniach 9-10 ... <czytaj dalej>

ChcÄ… nowego porozumienia paradyskiego

Prezydent Gorzowa Jacek Wójcicki, wspólnie z prezydentami Zielonej Góry Januszem Kubickim i Nowej Soli Jackiem Milewskim, jest inicjatorem i wspóÅ‚organizatorem ... <czytaj dalej>

«	grudzieÅ„ 2023					»
P	W	Åš	C	P	S	N
				1	2	3
4	5	6	7	8	9	10
11	12	13	14	15	16	17
18	19	20	21	22	23	24
25	26	27	28	29	30	31

Wierzą, że tym razem się uda

aktualnie nie ma żadnej czynnej sondy

Blogujesz? Rób to lokalnie!
Wystarczy jedno kliknięcie w egoBlog

Masz problem?
Napisz do eksperta egoEkspert

Żadna sprawa nie zostanie bez odzewu. Daj znać na eGo Forum

Niekoniecznie. Teraz jest jednak miastem wojewódzkim. Jeżeli Zielona Góra chce dalej czerpać profity z urzÄ™du marszaÅ‚kowskiego, musi siÄ™ jakoÅ› <czytaj dalej>

Nie mam nic przeciwko likwidacji sztucznego woj.lubuskiego - Gorzów lepiej bÄ™dzie siÄ™ miaÅ‚ we współpracy ze Szczecinem. <czytaj dalej>

Może warto postraszyć rozpadem województwa. To od razu postawiÅ‚oby do pionu przyjaciół z poÅ‚udnia. <czytaj dalej>

DziÄ™kujÄ™ za recenzjÄ™.Trzeba to obejrzeć. <czytaj dalej>

Nazwa jest wtórna. Najpierw co z upadkiem tego miasta, nawet jak zmienimy nazwÄ™ na Nowy Jork to gadaniem niczego dalej nic siÄ™ nie poprawi. Åšlep <czytaj dalej>